از ديگر مواردي که به عنوان تکليف (عاطفي و اخلاقي) منتظران و دوستداران امام عصر، عليه السلام، در زمان غيبت،برآن تاکيد گرديده است صدقه دادن براي حفظ و سلامتي آن وجود مقدس و مبارک است.

انگيزه انسان در صدقه دادن براي خود و عزيزانش، بي ترديد از محبت و دوستي او نسبت به آنان سرچشمه مي گيردو هرچه اين دوستي بيشتر باشد، اعمال عاطفي او نسبت به آن عزيز از جمله صدقه دادن نيز، فزونتر خواهد بود.

اکنون تو خود بينديش در اين زمان چه کس براي ما عزيزتر است؟ جز مولا و سرورمان، امام عصر، حضرت صاحب زمان؟

از رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله روايت شده که فرمود:

«ايمان نياورده احدي از شما تا آن گاه که من و اهل بيتم نزد او از جان و فرزند وي و تمامي مردم محبوتر باشم ».

و چگونه چنين نباشد و حال آن که همه نعمتهاي ظاهري و باطني مانند اصل وجود من و تو، زندگي، دين، عقل، صحت و عافيت و ديگر نعمتها همه از پرتو وجود مقدس امام زمان و عنايت اوست. وجود عزيزان و نزديکان من و تو نيز که براي سلامتي آنان صدقه مي دهيم، آن هم به برکت وجود مقدس آن يگانه عزيز دوران است.

پس هم ايمان آدمي اقتضا مي کند و هم محبت او که به ياد مولا و امام زمانش صدقه دهد حتي بر آنان هم که براي خودو عزيزانشان صدقه مي دهند سزاوار است که ابتدا براي آن حضرت صدقه دهند زيرا وجود و سلامتي آنان نيز از عنايت آن عزيز و به طفيل وجود و سلامتي حضرتش تامين مي گردد.

و اما حال آنان که همواره آتش محبت و عشق نسبت به مولايشان در دل شعله ور دارند و جز آن وجود مقدس کسي را لايق هستي و سزاوار عافيت و تندرستي نمي دانند، به خوبي روشن است. انگيزه آنان نه ثواب صدقه است، و نه حتي حفظ عزيزان خويش در پرتو سلامتي مولايشان بل فقط و فقط براي او صدقه مي دهند و بس و تو ترديد مکن که عنايت وگوشه چشمي از آن سرور کائنات، هماره به سوي اينان و عزيزانشان سرازير است.

يونس بن عبدالرحمن از امام صادق ،عليه السلام، نقل مي کند که فرمودند:

«بزودي شبهه ها به شما رو مي آورد و شما بي آنکه به راهنما، نشانه اي آشکار و پيشوايي هدايتگر دسترسي داشته باشيد [سرگردان] مي مانيد و در اين حال تنها کساني از شبهه ها رهايي مي يابند که [خدا را] با دعاي «غريق » بخوانند. پرسيدم: دعاي غريق چگونه است؟ فرمود: بگو: اي خدا! اي بخشنده! اي بخشايشگر! اي کسي که دلها را دگرگون مي سازي! قلب مرا بر دين خود استوار بدار. پس گفتم: اي خدا، اي بخشنده، اي بخشايشگر، اي کسي که دلها و چشمها را دگرگون مي سازي، قلب مرا بر دين خود استوار بدار. امام فرمود: درست است که خداوند دگرگون کننده قلبها و چشمهاست اما تو دعا را چنانکه من گفتم بگو: اي کسي که قلبها را دگرگون مي سازي قلب مرا بر دين خود استوار بدار».

يونس بن عبدالرحمن از امام صادق ،عليه السلام، نقل مي کند که فرمودند:

«بزودي شبهه ها به شما رو مي آورد و شما بي آنکه به راهنما، نشانه اي آشکار و پيشوايي هدايتگر دسترسي داشته باشيد [سرگردان] مي مانيد و در اين حال تنها کساني از شبهه ها رهايي مي يابند که [خدا را] با دعاي «غريق » بخوانند. پرسيدم: دعاي غريق چگونه است؟ فرمود: بگو: اي خدا! اي بخشنده! اي بخشايشگر! اي کسي که دلها را دگرگون مي سازي! قلب مرا بر دين خود استوار بدار. پس گفتم: اي خدا، اي بخشنده، اي بخشايشگر، اي کسي که دلها و چشمها را دگرگون مي سازي، قلب مرا بر دين خود استوار بدار. امام فرمود: درست است که خداوند دگرگون کننده قلبها و چشمهاست اما تو دعا را چنانکه من گفتم بگو: اي کسي که قلبها را دگرگون مي سازي قلب مرا بر دين خود استوار بدار».

يونس بن عبدالرحمن از امام صادق ،عليه السلام، نقل مي کند که فرمودند:

«بزودي شبهه ها به شما رو مي آورد و شما بي آنکه به راهنما، نشانه اي آشکار و پيشوايي هدايتگر دسترسي داشته باشيد [سرگردان] مي مانيد و در اين حال تنها کساني از شبهه ها رهايي مي يابند که [خدا را] با دعاي «غريق » بخوانند. پرسيدم: دعاي غريق چگونه است؟ فرمود: بگو: اي خدا! اي بخشنده! اي بخشايشگر! اي کسي که دلها را دگرگون مي سازي! قلب مرا بر دين خود استوار بدار. پس گفتم: اي خدا، اي بخشنده، اي بخشايشگر، اي کسي که دلها و چشمها را دگرگون مي سازي، قلب مرا بر دين خود استوار بدار. امام فرمود: درست است که خداوند دگرگون کننده قلبها و چشمهاست اما تو دعا را چنانکه من گفتم بگو: اي کسي که قلبها را دگرگون مي سازي قلب مرا بر دين خود استوار بدار».

امام حسن عسکري عليه السلام:

پس از من، فرزندم، قائم [و صاحب امر دين و امامت] است، و او است که مانند پيامبران ، عمري دراز خواهد داشت و غايب خواهد شد. در غيبت طولاني او دلهايي تيره گردد. فقط کساني در اعتقاد به او پاي برجا خواهند ماند، که دل آنان به فروغ ايزدي رخشان باشد و روح خدايي به آنان مدد رساند.

خورشيد مغرب، محمد رضا حکيمي، ص 169

امام محمد تقي عليه السلام:

براي قائم ما غيبتي هست که مدت آن به درازا خواهد کشيد، گويي شيعيان را با چشم خود مي بينم که همانند گله بي صاحبي که در دشت و صحرا پراکنده شده به دنبال چراگاه بگردند، در غيبت او به جستجوي او مي پردازند و او را نمي يابند. آگاه باشيد که هر کس بر آيين خود استوار بماند و در اثر طول غيبت امامش دلش را قساوت نگيرد، روز قيامت در کنار من خواهد بود.

بدان که يکي از تکاليف مشکل تو در عصر غيبت امام عصر، عجل الله تعالي فرجه الشريف، که مشکلترين آنها نيزهست داشتن حالت «مراقبه » است نسبت به خداي خود، جل جلاله، ... و نظير آن داشتن «مراقبه » است نسبت به امام عصر، عليه السلام، اما معناي مراقبه آن است که در تمام حرکات و سکنات و اعمال و اقوال خود آن حضرت را بر خودمراقب بداني و يقين داشته باشي که امام تو همه جا با تو همراه است و از تو جدايي و غفلت ندارد.

تصور کن که مرشد يا پير رياضت کشيده اي داري که در اثر رياضتهاي سختي که تحمل کرده، از بيشتر امورباطني و دروني تو آگاه است و تو با آن مرشد مدتي انيس و همنشين شده اي.

تو را به خدا توجه کن که تا چه ميزان، هم در ظاهر و هم در باطن، ملاحظه آن مرشد را مي کني ادب او را نگاه مي داري و مواظب و مراقب خود هستي که در خلوت و آشکار و در ظاهر و باطن امري خلاف ادب از تو سر زند چه درنشست و برخاست، چه در رفتار و کردار، چه در خوردن و آشاميدن و چه در نماز و طاعت.

پس بهتر آن است که تکليف خود را در حرکات و سکنات ظاهري و باطني بداني و بفهمي و عقيده تو به طور يقين اين باشد که تمام اعمال و افعال و اقوال تو در نزد امام عصر، عليه السلام، مشهود است و او لحظه اي از تو غفلت ندارد.

چنانکه خود فرمود:

و انا غير مهملين لمراعاتکم ولا ناسين لذکرکم و لولا ذلک لنزل بکم البلاء واصطلمتکم الاعداء و اتقوا الله جل جلاله. (1)

ما، در مراقبت و مواظبت از شما کوتاهي نمي کنيم و شما را از ياد نمي بريم و اگر جز اين بود هر آينه، بلا بر شمانازل مي گرديد و دشمنان، شما را در کام خود فرو مي بردند. پس تقواي الهي را پيشه کنيد. (2)

از جمله تکاليف مردمان در غيبت امام زمان، عجل الله تعالي فرجه، دعا کردن است که خداي تعالي تو را از جمله دوستان و شيعيان و ملتزمان رکاب آن حضرت، ارواحنافداه، در زمان رجعت و ظهور قرار بدهد، چنان که در دعاي عهد بعد از نماز صبح بر آن تاکيد گرديده است.

و بايد در اين دعا صادق باشي نه کاذب، و به مجرد زبان و عبارت پردازي نباشد و همانند کساني نباشي که سيد بن طاووس، رحمة الله عليه، درباره آنان مي گويد: «من به برخي از مدعيان عشق و محبت والاي امام عصر، عليه السلام، گفتم: اگر روزي هزار اشرفي مستمري داشته باشي و بگويند امام زمانت قرار است ظاهر شود و اين پول از تو خواهد شد در اين صورت تو خواستار چه خواهي بود؟ امام زمانت ظاهر شود يا مستمري ات ادامه يابد؟»اگر احساس مي کني آن اخلاص و اعتقاد و محبت لازم را نداري که از عاشقان راستين مولايت باشي و ظهور امام خويش را در هر حال واقعا از خداوند متعال با تمام وجود درخواست کني، حتي اگر به زيانت نيز تمام شود، باز هم نبايد مايوس شوي و ترک اين آداب و اعمال نمايي و از دعاي ظهور و فرج مولايت غفلت ورزي.

بلکه بايد همواره از خداي تعالي مسئلت کني که تو را در زمره آنان قرار دهد که در برابر مولاي خويش صاحب رضا و تسليم اند.

آري حتي اگر فقط به زبان نيز بتواني در مقام دعا و ثنا و اظهار بندگي و چاکري برآيي - که در دل دوست به صد حيله رهي بايد کرد - شايد نورانيت اين کلمات و توسلات برايت رهي بگشايد و روزنه اي به سوي دوست باز نمايد و تو را کم کم به کويش کشاند. ان شاءالله

× با استفاده از کتاب «پيوند معنوي با ساحت قدس مهدوي » از علي اکبر صدرالاسلام همداني