در بخش هاي قبلي اين سلسله مقالات، با برخي نشانه هاي مخصوص سال ظهور امام عصر(عج) آشنا شديم و اينک به بررسي سلسله رويدادهايي مي پردازيم که در آخرين ماه هاي پيش از ظهور آن حضرت رخ مي دهد.



2 - نداي آسماني صيحه

اين نشانه يکي از پنج مورد نشانه حتمي ظهور است.

»صيحه« به صدا و ندا اطلاق مي شود و در اينجا منظور ندايي است که شب بيست و سوم ماه رمضان که همان شب قدر است از آسمان شنيده مي شود. هر جمعيتي آن را به زبان خويش مي شنود و از آن حيران و سرگردان مي گردد؛ از شنيدن اين ندا خوابيده بيدار مي شود؛ ايستاده مي نشيند؛ نشسته بر سر جاي خود ميخکوب مي شود نوعروسان از شدت ترس از خلوتگاه هاي خويش بيرون مي آيند. اين ندا از جبرئيل امين است، که به زباني رسا چنين اعلام مي کند:

»صبح نزديک شد1. بدانيد که حق با مهدي(ع) و شيعيان اوست«.

پس از آن در بعدازظهر (نزديک مغرب) شيطان لعين در ميان زمين و آسمان ندا مي دهد که: »آگاه باشيد که حق با عثمان و شيعيان اوست«. ظاهراً مراد از »عثمان«، »عثمان بن عنبسه« يا همان سفياني است.

ابوحمزه مي گويد: از امام باقر(ع) پرسيدم: آيا شورش سفياني از علايم حتمي ظهور است؟ حضرت فرمودند: آري ندا هم حتمي است... از حضرت پرسيدم: اين ندا چگونه خواهد بود؟ فرمودند:

يک منادي اول روز ندا مي دهد که حق با آل علي(ع) و شيعيان اوست و در انتهاي روز شيطان ندا مي دهد که حق با عثمان و شيعيان اوست و در اين زمان ياوه گويان (باطل گرايان) دچار ترديد مي شوند.2

دليل برخاستن اين صداي آسماني از اين قرار است:

الف) توجه دادن مردم به نزديکي ظهور؛

ب) به وجود آوردن آمادگي دروني در ميان مؤمنان مخلص.

توجه به زمان وقوع اين نشانه؛ يعني با فضيلت ترين ماه و شب سال - که اقبال و رويکرد ديني مسلمانان به حد اعلاي خود مي رسد - اهميت آن را ثابت مي کند.

ابوبصير از امام باقر(ع) چنين روايت مي کند:

صيحه حتماً در ماه رمضان، خواهد بود؛ چرا که ماه رمضان ماه خداوند است و آن هم نداي جبرئيل است براي خلق.

سپس فرمودند:

منادي از آسمان به نام قائم(ع) ندا سر مي دهد و از مشرق تا مغرب صدايش را مي شنوند. از ترس آن صدا هيچ خوابيده اي نمي ماند؛ مگر اينکه بيدار مي شود و ايستادگان همگي مي نشينند و نشستگان هم بر دو پاي خويش برمي خيزند. خداوند بيامرزد هر که از اين صدا عبرت بگيرد. صدا، صداي جبرئيل روح الامين است که در شب جمعه بيست و سوم ماه رمضان بر خواهد خاست. پس از آن شکايتي نداشته باشيد و گوش فرا دهيد و اطاعت کنيد. در انتهاي روز صداي ابليس ملعون (شنيده مي شود) که ندإ؛ مي دهد آگاه باشيد که فلاني مظلومانه کشته شد تا مردم را به شک بيندازد و آنها را مبتلا به فتنه کند. چقدر شک کنندگان متحير در آن روز زيادند که در آتش افکنده شده اند. وقتي صدا را در ماه رمضان شنيديد از آن شکايت نکنيد که آن صداي جبرئيل است و نشانه آن اين است که به نام قائم و پدرش(ع) ندا مي دهد. به طوري که حتي دوشيزگان در خلوتگاه هايشان در خانه آن را مي شنوند و پدر و برادر خويش را براي خروج (و قيام) تشويق مي کنند.

و فرمودند:

به ناچار اين دو صدا بايد پيش از قيام قائم(ع) باشد: صدايي از آسمان که صداي جبرئيل است و به نام صاحب اين امر و نام پدرش و صدايي که از زمين شنيده مي شود و آن صداي ابليس است که به نام فلاني ندا مي دهد که مظلومانه کشته شد ولي با آن به دنبال فتنه است. پس شما نداي اول را اجابت و اطاعت کند و از دومي و از اينکه به فتنه اش افکنده شويد، بپرهيزيد.

سپس پس از بيان بخش زيادي از حديث فرمودند:

وقتي که بني فلان در ميان آنها اختلاف افتاد؛ در آن زمان چشم انتظار فرج باشيد و فرج شما تنها در اختلاف بني فلان است. پس وقتي دچار اختلاف شدند منتظر صيحه در ماه رمضان باشيد و (پس از آن) قيام قائم(ع) که خداوند هر چه را بخواهد به انجام مي رساند.3

عبداللَّه بن سنان مي گويد: نزد امام صادق(ع) بودم که شنيدم مردي از ديار هَمدان به حضرت عرض کرد: عامه (اهل سنت) ما را سرزنش مي کنند و مي گويند شما گمان مي کنيد که منادي از آسمان به نام صاحب اين امر ندا درمي دهد. حضرت که تکيه داده بودند خشمگين شدند، جلوتر آمدند و نشستند. سپس فرمودند:

آن را از من روايت نکنيد و از پدرم روايت کنيد که ديگر هيچ عيبي براي شما نخواهد داشت. شهادت مي دهم که از پدرم(ع) شنيدم که مي فرمودند: واللَّه! اين مطلب در قرآن به وضوح بيان شده است آنجا که مي گويد:

إن نَشاء نُنَزِّل عَلَيهِم مِنَ السَماءِ آيةً فَظَلَّت أعناقُهم لَها خاضِعينَ.4

اگر بخواهيم از آسمان معجزه اي بر ايشان مي فرستيم که گردن هايشان را براي هميشه به زير افکنند.

آن روز در زمين احدي باقي نمي ماند که به عنوان خضوع گردنش را کج نکرده باشد. اهل زمين ايمان مي آورند، آن زمان که اين صدا را از آسمان بشنوند که: »آگاه باشيد حق در ميان علي بن ابي طالب(ع) و شيعيان اوست«.

سپس فرمودند:

فرداي آن روز شيطان در هوا بالا مي رود به طوري که از زمين متواري گشته و دور مي شود و در پس آن ندا مي دهد که بدانيد حق در عثمان بن عفان و پيروان اوست. او مظلومانه کشته شد (بياييد) و قصاص خونش را طلب کنيد.

حضرت ادامه دادند:

خداوند آنها را که ايمان آورده اند؛ با اقرار (هميشه به يک شکل) پابرجا و ثابت قدم مي کند و اين همان نداي اول است. آنها هم که در دل هايشان مرض است آن روز به شک مي افتند که اين مرض واللَّه، عداوت اهل بيت(ع) است. بنابراين در آن زمان از ما بيزاري مي جويند در عين حال که به ما متمايل مي شوند؛ مي گويند آن صداي اول جادويي از سحرهاي اهل بيت(ع) بود سپس امام صادق(ع) اين آيه را تلاوت کردند که:

وَ إن يَرَوا آيةً يُعرِضُوا وَ يَقولُوا سِحرٌ مُستَمَرٌ.5

اگر آنها معجزه اي را مشاهده کنند از آن روي گردانده، مي گويند اين همان جادوي هميشگي (آنها) است.6

زرارة بن اعين از امام صادق(ع) روايت کرده که فرمودند:

منادي از آسمان ندا مي دهد که: »فلاني فرمانرواست« و منادي (ديگري) هم ندا مي دهد که: »همانا علي و شيعيان او رستگارند«.

پرسيدم: چه کسي پس از اين با مهدي(ع) مي جنگد؟ فرمودند:

مردي از بني اميه که شيطان ندا مي دهد همانا فلاني و پيروان او رستگار مي شوند.

گفتم: پس چه کساني راستگو را از دروغگو تشخيص مي دهد؟ فرمودند:

آنها که احاديث ما را روايت مي کنند و پيش از وقوع اين اتفاقات مي گويند چنين مي شود و مي دانند که آنها راستگويند و حق دارند.7

اين ندا مصداق اين آيه است که:

أفَمَن يَهدي إلَي الحَقّ أحَقُ أن يُتَّبَع أمَّن لا يَهِدّي إلاّ أن يُهدي فَما لَکُم کَيفَ تَحکُمونَ.8

آيا آنکه به سوي حقيقت هدايت مي کند شايسته تر است که تبعيت شود يا آنکه هدايت نمي پذيرد جز آنکه هدايت شود؛ شما را چه مي شود، چگونه قضاوت مي کنيد؟

لذا اين ندا و صيحه آسماني (صداي جبرئيل) مانند پيشامد بزرگ غير منتظره اي است که جنبه اي اعجازي دارد و در دل دشمنان خدا ترس و هراس مي افکند و بشارت بزرگي براي مؤمنان است که از نزديکي ظهور حکايت مي کند و اين مصداق آيه اي از قرآن کريم است که مي گويد:

اِن نَشَاء نُنَزِّل عَلَيهِم مِن السَماء آيةً فَظَّلت اَعناقُهُم لَها خاضِعين.9

و آيه ديگري که مي گويد:

وَ استَمع يَوم يُنادي المُنادي مِن مَکانٍ قَريبٍ يَومَ يَسمَعُونَ الصَّيَحَةَ بِالحَقِّ ذلِکَ يَومُ الخُروجِ10.

و آن روزي که منادي از جايي نزديک ندا مي دهد، گوش فرا ده. آنها زماني که صيحه را به حق بشنوند آن روز زمان خروج است.

وظايف مؤمنان در هنگام پيشامد اين صيحه:

در احاديث اهل بيت(ع) در اين زمينه چنين آمده است:

الف) پس از شکر و ستايش خداوند: به جا آوردن نماز صبح جمعه مورد بحثمان، به خانه هايتان برويد و درها را قفل کنيد و دريچه ها و روزنه ها را ببنديد و خودتان را در ميان چيزي بپوشانيد و گوش هايتان را بگيريد (در حديث آمده است که از آثار اين صيحه اين است از شدت و قوت اين صدا 70/000 نفر کر و 70/000 نفر لال مي شوند)، هرگاه صدا را شنيديد پس به سجده بيفتيد و بگوييد:

سبحان ربنّا القدّوس.

پروردگار مقدس ما منزه است

هر که چنين کند نجات مي يابد و هر که از اين عمل روي گرداند هلاک مي شود.11

اين از جمله مواردي است که هر کس خداوند متعال بر آن توفيقش داد تا نعمت درک آن عهد مبارک را با ظهور حضرت مهدي(ع) بيابد، واجب است بر آن شکرگزار باشد.

ب) انبار کردن غذاي يکسال خود و خانواده اش: امام باقر(ع) فرمودند:

نشانه حادثه ها در ماه رمضان، نشانه اي است در آسمان که مردم پس از آن دچار اختلاف مي شوند. هرگاه آن را درک کردي غذايت را بيشتر کن.12

پس از شنيده شدن نداي آسماني ميان مردم اختلاف، جنگ و فتنه (نبرد قرقيسيا) پديد آمده و به دنبال آن قحطي و گراني خوراکي ها پيش مي آيد و از اين رو ائمه(ع) به شيعيان مؤمن خويش و مسلمانان سفارش کرده اند که غذا و نيازمنديهاي خود و خانواده هايشان را براي مدت يک سال ذخيره کنند. شما را به خدا، ببينيد چقدر اين امامان بزرگوار(ع) تيزبين بوده اند و به چه ميزان به شيعيان و دوستداران خويش محبت مي ورزيده اند. ما در طول سال هاي عمر خود چگونه به اين محبت هاي ايشان جواب داده ايم و چقدر در صدد جبران محبت هايشان بوده ايم؟ آري! هر کس که به آنها عشق ورزيده و با آنها ارتباط دارد؛ مي تواند به محبت ايشان نسبت به خود مباهات و افتخار کند.

3 - بيعت کردن 30/000 نفر از قبيله بني کلب با سفياني

سفياني در ماه رجب شورش کرده و به مبارزات نظامي و سياسي و جنگ هاي خويش جامه عمل مي پوشاند و محدوده نفوذ خويش را گسترش مي دهد و در اين زمان ديگران هم به او پيوسته و مجموعه ها و قبايل غير ديني به دنبال او راه مي افتند. پيامبراکرم(ص) در اين رابطه فرمودند:

سفياني با 360 سوار شورش مي کند تا اينکه به دمشق مي رسد و در ماه رمضان هم 20/000 نفر از قبيله بني کَلَب با او بيعت مي کنند.13

قبيله بني کَلَب، عمو زادگان سفياني؛ يعني همان قبايل دروز14 مي باشند که در آينده او را همراهي مي کنند. اين قبيله در عصر معاويه نصراني بودند و معاويه از آنها با مادر يزيد (عليهم اللعنة) قاتل سيدالشهدا(ع) ازدواج کرد. بنابراين، سفياني از اولاد يزيد بن معاوية بن ابي سفيان (عليهم اللعنة) مي باشد. پيروان اين آيين در منطقه رمله (در بيابان برهوت شرقي فلسطين و غربي اردن و جنوب غربي سوريه دمشق) تا چند کيلومتر در اطراف آن سکني گزيده اند.

ادامه دارد



پي نوشت ها :

1 . بحارالانوار، ج52، ص274.

2 . الارشاد شيخ مفيد، ج2، ص371؛ الغيبة، شيخ طوسي، ص266؛ اعلام الوري، ص429.

3 . الغيبة، نعماني، ص170، بحارالانوار، ج52، ص231؛ النجم الثاقب، ج1، ص126، تاريخ

مابعدالظهور، ص125.

4 . سوره شعراء (26)، آيه4.

5 . سوره قمر (54)، آيه2.

6 . الغيبة، نعماني، ص173، بحارالانوار، ج52، ص292.

7 . الغيبة،نعماني، ص176، بحارالانوار، ج52، ص295.

8 . سوره يونس (10)، آيه35.

9 . سوره شعراء (26)، آيه4.

10. سوره ق (50)، آيه42 و 41.

11. يوم الخلاص، ص1542.

12. يوم الخلاص، ص542.

13. يوم الخلاص، ص671، بيان الائمه، ج2، ص586.

14. طريقه دروزيه، طريقتي است ديني، فلسفي، اخلاقي و اجتماعي در سوريه و لبنان. اين

طايفه منسوبند به »دَرَزَيّ« که وي بعدها از اعتقاد خويش برگشت. عنوان اصلي اين

طريقت موحدون است که اساس عقيده شان بر حلول و تناسخ روح است. لغتنامه الرائد، ج1،

ص787. [م.]