فرقه جعفريه


فرقه جعفريه قايل بودند که برادر امام حسن عسکري(ع) «جعفر بن علي» امام است و مهدويت او را باور کردند. [1] اين فرقه در چگونگي انتقال امامت از امام هادي(ع) به جعفر، برادر امام حسن عسکري(ع)، دچار اختلاف شدند و به چهار فرقه منشعب گرديدند: [2] .

1- عده اي گفتند امام عسکري(ع) به شهادت رسيد و پسري به جاي نگذاشت، تا امامت را عهده دار شود؛ بنابراين تنها برادرش جعفر امام خواهد بود. اين فرقه همچون فتحيه صحت حديثي که مي گويد: امامت پس از امام حسن و امام حسين(ع) به دو برادر نمي رسد را پذيرفته بودند، ولي کاربرد آن را هنگامي مي دانستند که امام عسکري(ع) آشکارا از خود پسري به جاي گذاشته باشد؛ چون امام عسکري(ع) بي آنکه آشکارا جانشيني معرفي کند از دنيا رفت، پس برادرش جعفر امام منصوص مي باشد.

2- دومين فرقه وانمود مي کردند که امام يازدهم(ع) خود «جعفر» را براساس اصل بداء به جانشيني معرفي کرده است. به اين معني که خداوند امامت را به امام عسکري(ع) سپرده بود؛ ولي پس از آن اين حقيقت را روشن کرد که امامت نبايد به نسل امام عسکري(ع) برسد. رهبر اين گروه يکي از کلاميون کوفي، معروف به «علي بن طحي» يا «طلحي فزاز» بود؛ که مردم را به جانبداري از امامت جعفر تحريص مي کرد.

3- عده اي نيز معتقد شدند که امامت جعفر از جانب پدرش تعيين شده بود و امامت امام عسکري(ع) را فاقد اعتبار دانسته اند. اين فرقه در زمان حيات امام عسکري(ع) وجود داشته اند و بعد از شهادت امام عسکري(ع) اقتدار بيشتري پيدا کردند. «علي بن احمد بشار» رهبر اين فرقه بود.

4- گروه چهارم، معروف به نفيسيه معتقد بودند امام دهم(ع) پسر بزرگش محمد را وصي خود تعيين کرده است. چون محمد در زمان حيات پدر درگذشت، با دستور پدر، جعفر جانشين او شد و علم سري، سلاح هاي مورد نياز جامعه و وصايت را به غلام جوان و مورد اعتماد خويش، به نام نفيس، سپرد و به او سفارش کرد که آنان را پس از مرگ پدر به جعفر بدهد. جعفر خود مدعي شد که امامت از جانب برادرش به او رسيده است.


پاورقي

[1] الغيبه، شيخ طوسي، صص 222 و 225.

[2] تاريخ سياسي غيبت امام دوازدهم(عج)، جاسم حسين، صص 108 - 105.