هفت مرتبه به نفسي مکرر شده و شرح هفت منزل نفس


توضيح اين قطعات دعا مشتمل است بر ندبه و اظهار علاقه و شوق به امام زمان (ع) و در عبارات سابقه چون داعي به ياد امام کلمه (اين) را مکررا به زبان آورد يعني کجا است امام زمان (ع) اشتياق او زياد شده محبوب خود را بديده دل مي بيند، و با کمال شوق خطاب مي کند و مي گويد پدر و مادرم فداي تو باد، و جان من نثار و بلاگردان تو شودو پس از آن به حرف نداء او را نداء مي دهد و نداء را به مرات عديده تکرار مي کند: و چون جوابي در ظاهر نمي آيد، از روي حسرت اظهار تاسف مي کند که سخت و گران است که امام خود را نبينم،

تا آنکه در اين عبارت با شوق تمام هفت مرتبه (بنفسي) مي گويد و جان خود را نثار مي کند. تا هفت حجاب را از ميان برچيند، و جمال محبوب خود را ببيند (حافظ) حجاب چهره جان مي شود غبار تنم. خوش آن دمي که از اين چهره پرده برفکنم، و علماء اخلاق براي سلوک هفت منزل عنوان نموده اند 1- طبع 2- نفس 3- قلب 4- روح 5- سر 6- خفي 7- اخفي. رباعي: از طبع برآي تاشوي نفساني. و از نفس گذر به عالم انساني. و از دل گذر و روح شو و صاحب سر، تا جاي خفي رسي و اخفي داني

(مثنوي)



از جمادي مردم و نامي شدم

و از نماء مردم ز حيوان سر زدم



مردم از حيواني و آدم شدم

پس چه ترسم کي زمردن کم شدم



حمله ي ديگر بميرم از بشر

تا برآرم از ملايک بال و پر



بار ديگر از ملک قربان شوم

آنچه اندر وهم نايد آن شوم





[ صفحه 291]