اجماع مسلمين


اگر مقصود از اجماع و اتفاق، شيعه باشد که محتاج به ذکر نيست وهمه مي دانند که از ضروريات مذهب اماميه ظهور قائم آل محمد فرزند حضرت امام حسن عسکري (ع) است. و اگر مقصود اتفاق عامّه مسلمين (از شيعه و سني) باشد براي اثبات آن، عبارت يکي از متتبع ترين علماي اهل سنت، علامه معتزله ابن ابي الحديد در شرح نهج البلاغه (طبع مصر، ج2، ص535) کافي است که مي گويد:

«قد وقع اتفاق الفريقين من المسلمين أجمعين علي ان الدنيا والتکليف لا ينقضي الا عليه =اتفاق سني و شيعه بر اين است که دنيا و تکليف، منقضي و تمام نشود مگر بر آن حضرت ـ يعني بعد از ظهور آن حضرت ـ». [1] .

کساني که در تاريخ تتبع دارند مي دانند که ظهور مصلح منتظر و مهدي آل محمد ـ عليه الصلاة والسلام ـ آنچنان مورد اتفاق و مسلّم نزد تمام مسلمين بوده که از همان قرن اوّل هجري تا حال در مقام ردّ ادعاي افرادي که ادعاي مهدويّت کردند يا اين ادعاء را به آنها نسبت دادند، اصل ظهور قائم آل محمد (ع) را کسي انکار نکرد، زيرا بر خلاف اجماع مسلمين و انکار اخبار قطعي صادر از پيغمبر (ص) بود. بلکه در مقام ردّ آنها به فاقد بودن اوصاف و علاماتي که براي مهدي موعود در اخبار و احاديث مذکور است استناد مي جستند.

چنانچه چهار نفر از بزرگان علماي مذاهب چهارگانه اهل سنت، ابن حجر شافعي مؤلف «القول المختصر» و ابوالسرور احمد بن ضياء الحنفي و محمد بن احمد مالکي و يحيي بن محمد حنبلي در جواب استفتائي که از ايشان شده و در باب13 از کتاب «البرهان في علامات مهدي آخرالزمان» عين فتاواي آنها را نقل کرده، همين روش را انتخاب نموده و به صحت اصل ظهور مهدي در آخرالزمان و اينکه عالم را پر از عدل و داد کند و عيسي به آن حضرت اقتدا نمايد و اوصاف ديگر آن حضرت، رسماً فتواي محکم و مستدل و قاطع داده اند حتي شاعر بني اميه حکيم بن عياش کلبي نيز در ردّ نسبتي که به جناب زيد بن علي بدون رضايت آن جناب داده شده بود (و او را مهدي خوانده بودند) گفته:

«ولم أر مهدياً علي الجذع يصلب». [2] .

مقصودش اين است که آن مهدي که ظهور مي کند مستولي بر ممالک و فاتح کشورها مي گردد و عدل و داد را بسط مي دهد، پس چگونه ممکن است جناب زيد که مصلوب شد مهدي باشد.


پاورقي

[1] سخنان چهار نفر ديگر از علماي معروف اهل سنّت را چون در يکي از فصلها و مقالات آينده نيز ذکر شده حذف کرديم به آن مقاله مراجعه شود.

[2] طبق رواياتي که ابن حجر عسقلاني شافعي در «الاصابه»، ج1، ص395. از «فوائد کواکبي» روايت کرده، حکيم بن عياش نامبرده به سبب نفرين حضرت صادق (ع) به وضع عجيبي هلاک شد.