حوزه فعاليت نواب اربعه تنها به مواردي که شمرديم محدود نمي شد، بلکه دايره فعاليت آنها شامل پاسخگويي به همه گونه سؤالات فقهي و شرعي، حل مشکلات عقيدتي و نيز ميارزه علمي با شبهاتي مي شد که مخالفان مطرح مي کردند و از اين راه در تضعيف عقايد و پريشاني فکري شيعيان مي کوشيدند.

نواب خاصّ، اين وظايف را با استفاده از آموزشهاي امام و دانش بسيار بالايي که داشتند، به بهترين وجهي انجام مي دادند. نگاهي گذرا به کارنامه سفارت اين چهار شخصيت بزگر، ابعاد گسترده کوششها و موفقيهاي آنان را در اين زمينه نشان مي دهد.

آنان از يک سو، وسوسه هاي مربوط به انکار وجود امام را، از راههاي گوناگون خنثي مي کردند و در اين راستا، گاه ناگزير، پرده از ديدارهاي سرّي خود را امام بر مي داشتند [1] و گاهي نيز توقيعي از سوي حضرت در اين باره صادر مي شد و امام در دفع شبهات مزبور به کمک آنان مي شتافت. [2] .

از سوي ديگر، سؤالات فقهي و شرعي شيعيان را به عرض امام رسانده پاسخ آنها را مي گرفتند و به مردم ابلاغ مي کردند. به عنوان نمونه، مي توان از توقيعي نام برد که توسط محمد بن عثمان صادر شده و طي آن به پرسشهاي «اسحاق بن يعقوب» در زمينه هاي گوناگون پاسخ داده شده است. [3] همچنين مي توان توقيع مفصلي ياد کرد که در پاسخ به سؤالات نماينده مردم قم، «محمد بن عبدالله بن جعفر حميري»، صادر گرديد. [4] .

از اين گذشته، گاه، نواب خاصّ، مناظراتي با مخالفان انجام داده و آنان را محکوم مي ساختند و تأکيد مي کردند که اين پاسخها را از امام آموخته اند. چنانکه حسين بن روح، در يک مجلس مناره، پاسخ شخصي را که شبهه اي در مورد شهادت امام حسين - عليه السلام - مطرح کرده بود، به صورت گسترده بيان نمود و فرداي آن روز با اشارهبه پاسخ مزبور، به يکي از شيعيان - که فکر مي کرد پاسخها تراوش فکري خود اوست - اظهار داشت: اگر از آسمان سقوط کنم و طعمه مرغان هوا شرم يا باد تندي مرا به محل دروري پرتاب کند، در نظرم بهتر از اين است که در دين خدا رأي و نظريه شخصي خود را اظهار کنم. مطالبي که ديروز شنيدي از حجت خدا شنيده شده است. [5] .

همچينين وي در پاسخ پرسش يکي از متکلّمان وقت در مورد عامل شهادت امام موسي بن جعفر - عليه السلام - و اينکه آيا پيشوايان معصوم همه، با شمشير يا با مسموميّت در گذشته اند و نيز راز برتري حضرت فاطمه - عليها السلام - نسبت به دختران ديگر پيامبر اسلام (ص)، توضيحات روشن و قانع کننده اي داد که تحسين دانشمند مزبور را بر انگيخت و گفت: در اين باره پاسخي از اين بهتر و کوتاهتر از کسي نشنيده ام [6] .