در متون روايي به بعضي از روايات برمي خوريم که در آنها ائمه اطهار، عليه السلام، فرموده اند: از ذکر نام مخصوص امام عصر خودداري کنيد. تعابير به کار رفته در اين گونه از روايات با همديگر بسيار متفاوت است. به عنوان مثال امام صادق، عليه السلام، در يک مورد مي فرمايند: نام مبارک صاحب الامر (امام زمان ، عليه السلام) را هيچ کس جز کافر به زبان جاري نمي سازد. همينطور در توقيعي که از طرف وجود مبارک امام عصر، عليه السلام، براي عالم بزرگوار مرحوم صدوق صادر شده است اين چنين آمده است: هر کسي که در جمع مردم نام مرا ذکر نمايد لعنت خدا بر او باد...

با توجه به اين گونه روايات تعدادي از علماي بزرگ اعم از محدثان و غير محدثان ذکر نام مخصوص آن حضرت را ممنوع و حرام مي دانند و مراد از نام مخصوص هم نام مبارک حضرت پيامبر اکرم، صلّي اللَّه عليه وآله، (م ح م د) است اما اين عده هم همانند همه علماي ديگر تلفظ به القاب آن حضرت نظير مهدي، قائم، حجت و منتظر و... را جايز و بي ايراد مي دانند.

ممکن است کسي اين سؤال را مطرح کند که آيا اين حکم مربوط به تمام زمان و مکان و شرايط است يا مخصوص زمان و مکان خاصي است؟ لازمه پاسخ به اين پرسش آن است که تمام روايات موجود در اين زمينه را مورد بررسي قرار دهيم آنگاه از طريق يک جمع بندي حساب شده نتيجه بررسي را به عنوان پاسخ سؤال مذکور ارايه نماييم. بر اين اساس از مختصر بررسي انجام شده چنين به دست مي آيد که در مجموعه حدود چهار قسم روايت درباره حکم ذکر نام مخصوص امام زمان، عليه السلام، وارد شده است. همانطور که گفته شد در دسته اي از آنها بطور کلي ذکر نام آنحضرت ممنوع و حرام دانسته شده است در دسته اي ديگر علت عدم جواز ذکر نام امام زمان، عليه السلام، ترس و خوف از رسيدن ضرر جاني به آن حضرت ذکر شده است.

در بخش ديگر از روايات خود ائمه اطهار، عليهم السلام، و اصحاب بزرگوارشان در لابلاي سخنان خود نام مخصوص آن حضرت را بصراحت بر زبان جاري ساخته اند.

بالاخره در قسمت ديگري از روايات گفته شده است که ذکر نام خاص آن حضرت تا زمان ظهور ايراد دارد ولي اين کار پس از آن هيچگونه محذوري ندارد.

اما نتيجه نهايي از جمع بندي اين روايات پس از تقييد مطلقات آنست که به زبان آوردن نام مخصوص امام زمان، عليه السلام، در امثال زمان ما که شرايط تقيّه و خوف و توجه ضرر به وجود مقدس امام زمان، عليه السلام، محسوب نمي شود هيچگونه ايرادي ندارد يعني تمامي روايات مربوط به تحريم به آن دوره و شرايطي ناظر هستند که خلفاي جور و دشمنان ديگر در صدد دستيابي به آن حضرت بوده اند و ممکن بود از طريق ذکر نام آن حضرت به محل زندگي و سکونتشان آنها دسترسي پيدا کنند و در نتيجه از اين جهت خطري متوجه وجود مقدس امام، عليه السلام، بشود.

علماي زيادي به اين برداشت از مجموعه روايات صحّه مي گذارند صاحب کتاب کشف الغمّة مي نويسد: فتوا و نظر من اين است که منع تلفظ به نام مخصوص مهدي، عليه السلام، از روي تقيّه بوده است ولي اين کار در زمان ما اشکالي ندارد چون شرايط تقيّه به زمان و دوره ما صدق نمي کند.

باز در اين باره مرحوم شيخ حرّ عاملي در کتاب ارزشمند وسايل الشيعه مي فرمايند:

در مورد تقيّه و وجود خوف تلفظ به نام آن حضرت حرام است ولي در غير موارد تقيّه، احتمال ضرر و خوف حرمتي ندارد.