غيبت صغري و غيبت کبري


حضرت مهدي (عليه السلام) قبل از ظهور، داراي دو غيبت است:

الف: غيبت طولاني؛ که طولاني تر از غيبت (يعني پنهاني) ديگر است، چنانکه رواياتي به اين معنا آمده است.

ب: غيبت کوتاه: که از زمان تولّد آن حضرت شروع شده و تا آن زمان که سفارت و نيابت خاصّه سفيران و واسطه هاي او قطع شد، ادامه يافت (از سال 260 تا 329 هجري حدود هفتاد سال).

غيبت طولاني او بعد از غيبت کوتاه، شروع مي شود و ادامه مي يابد و در پايان آن، حضرت مهدي (عليه السلام) ظهور کرده و قيام به شمشير مي نمايد. [1] .

خداوند در قرآن مي فرمايد:

(وَنُرِيدُ اَنْ نَمُنَّ عَلَي الَّذينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الاَْرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوارِثينَ # وَنُمَکِّنَ لَهُمْ فِي الاَْرْضِ وَنُرِيَ فِرْعَوْنَ وَهامانَ وَجُنُودَهُما مِنْهُمْ ماکانُوا يَحْذَرُونَ). [2] .

«اراده ما بر اين قرار گرفته است که به مستضعفين نعمت بخشيم و آنان را پيشوايان و وارثين روي زمين قرار دهيم و حکومتشان را پابرجا سازيم و به فرعون و هامان و لشکريان آنان، آنچه را بيم داشتند از اين گروه نشان دهيم».

و در مورد ديگر مي فرمايد:

(وَلَقَدْ کَتَبْنا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ اَنَّ الاَْرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصّالِحُونَ). [3] .

«مادر زبور (کتاب داوود) بعد از ذکر (تورات) نوشتيم که بندگان صالح من وارث (حکومت) زمين خواهند شد».

رسول خدا (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) فرمود:«قطعا روزها و شبها نگذرد و جهان پايان نيابد تا اينکه خداوند از خاندان من مردي را برانگيزد که او همنام من است، سراسر زمين را پر از عدل و داد کند، همانگونه که پر از ظلم و جور شده است».


پاورقي

[1] دوران زندگي حضرت مهدي (اَرْواحُنا لَهُ الْفِداء) در سه دوره تقسيم مي گردد:

- دوره کودکي از سال 255 تا 260.

- دوره غيبت کوتاه (صغرا) از سال 260 تا 329.

- دوره غيبت طولاني (کبرا) از سال 329 تا ظهور و نهضت جهاني آن حضرت.

وقتي که در سال 260 هجري، امام حسن عسکري (عليه السلام) رحلت کرد، امام زمان (عليه السلام) از نظرها پنهان شد «و غيبت صغرا» به پيش آمد و تا نيمه شعبان سال 329، چهار نفر از فقهاي ربّاني به ترتيب از ناحيه آن حضرت تعيين شده و واسطه بين او و مردم گرديدند، اين چهار نفر را که «نُوّاب اربعه» خوانند عبارتند از:

الف - «عثمان بن سعيد عمري» (متوّفاي سال 300 هجري).

ب - «محمدبن عثمان»که پنج سال عهده دارنيابت خاصّ بود و به سال 305وفات کرد.

ج - «حسين بن روح» (متوفاي شعبان 326 ه -. ق.)

د - «علي بن محمّد سمري» که در نيمه شعبان سال 329 از دنيا رفت.

[2] سوره قصص، آيه 5 و 6.

[3] سوره انبياء، آيه 105.